ศูนย์สำรวจความคิดเห็น “นิด้าโพล” สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) ร่วมกับ ศูนย์สำรวจความคิดเห็นทางสังคม สำนักงานส่งเสริมและสนับสนุนวิชาการ 1 – 11 กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) เผยแพร่ผลสำรวจเรื่อง “Gen Z มีอะไรจะบอกต่อสังคมไทย” สอบถามความคิดเห็นกลุ่มตัวอย่างเด็กและเยาวชนอายุ 12 – 24 ปี กระจายทั่วประเทศ รวมจำนวน 4,472 คน เมื่อเดือน เม.ย.2564 ที่ผ่านมา ในประเด็นดังต่อไปนี้
1.ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา ท่านได้ทำในเรื่องใดดังต่อไปนี้ (ตอบมากกว่า 1 ข้อ) พบว่า อันดับ 1 การดูแลสุขภาพ (อาหารการกิน การออกกำลังกาย การพักผ่อน) ร้อยละ 61.29 อันดับ การพัฒนาตนเอง ร้อยละ 59.79 อันดับ 3 การทำกิจกรรมร่วมกันกับบุคคลในครอบครัว ร้อยละ 56.64 อันดับ 4 การออมหรือการลงทุน ร้อยละ 37.16 อันดับ 5 การทำกิจกรรมจิตอาสา เช่น การบำเพ็ญประโยชน์ กิจกรรมสาธารณประโยชน์ ร้อยละ 36.09 อันดับ 6 การสังสรรค์ที่มีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ร้อยละ 15.88 และอันดับ 7 การทะเลาะวิวาท ทำร้ายร่างกาย หรือพฤติกรรมไม่เหมาะสม ร้อยละ 2.33
2.ท่านใช้เวลาว่างทำอะไรบ้าง (ตอบมากกว่า 1 ข้อ) พบว่า อันดับ 1 เล่นสื่อโซเชียล ร้อยละ 78.67 อันดับ 2 นอนพักผ่อน ร้อยละ 69.48 อันดับ 3 ดูหนัง/ฟังเพลง/อ่านหนังสือ ร้อยละ 69.12 อันดับ 4 พบปะเพื่อนฝูง ร้อยละ 52.15 อันดับ 5 เล่นเกม ร้อยละ 49.78 อันดับ 6 ออกกำลังกาย/เล่นกีฬา ร้อยละ 46.18 อันดับ 7 ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ร้อยละ 28.40 อันดับ 8 ท่องเที่ยว/กิจกรรมสันทนาการ ร้อยละ 25.81 อันดับ 9 เล่นดนตรี ร้อยละ 14.00 อันดับ 10 ทำงานศิลปะ วาดภาพ ระบายสี/งานฝีมือ ร้อยละ 11.23 อันดับ 11 อื่นๆ เช่น ทำงานพิเศษ ขายของออนไลน์ ทำขนมและอาหาร ทำงานบ้าน ทำงานจิตอาสา และอันดับ 12 ตกปลา และเลี้ยงสัตว์ ร้อยละ 0.51
3.ท่านได้เข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมใดดังต่อไปนี้ (ตอบมากกว่า 1 ข้อ) พบว่า อันดับ ร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ของสถานศึกษา ร้อยละ 70.82 อันดับ 2 ร่วมกิจกรรมจิตอาสา/สาธารณประโยชน์ในชุมชน ร้อยละ 39.07 อันดับ 3 ร่วมกิจกรรมสืบสานประเพณีวัฒนธรรมกับชุมชนท้องถิ่น ร้อยละ 37.90 อันดับ 4 ร่วมกิจกรรมของสภาเด็กและเยาวชน ร้อยละ 21.44 อันดับ 5 ร่วมกิจกรรมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อบต. หรือ เทศบาล) ร้อยละ 12.57 อันดับ 6 ร่วมกิจกรรมของ To Be Number One ร้อยละ 6.40 อันดับ 7 ร่วมกิจกรรมทางการเมือง ร้อยละ 5.34 และอันดับ 8 อื่นๆ เช่น ร่วมกิจกรรมในโบสถ์คริสต์ในวันเสาร์-อาทิตย์ ร้อยละ 0.89
4.ท่านคิดว่าไอดอล (Idol/บุคคลต้นแบบที่ยึดถือและปฏิบัติตาม) ของท่านคือใคร พบว่า อันดับ 1 ร้อยละ 42.06 ระบุว่า บุคคลในครอบครัว ในจำนวนนี้ ร้อยละ 33.17 ตอบว่า พ่อและแม่ รองลงมา ร้อยละ 30.62 ตอบว่า แม่ และร้อยละ 19.88 ตอบว่า พ่อ ส่วนอันดับ 2 ครู/อาจารย์ ร้อยละ 19.43 อันดับ 3 ญาติหรือคนรู้จัก ร้อยละ 15.47 อันดับ 4 บุคคลที่มีชื่อเสียง ร้อยละ 11.27 ในจำนวนนี้แบ่งเป็น นักร้อง K-POP เช่น วง BTS, วง Blackpink, วง GOT 7 ร้อยละ 19.64 ดารานักแสดง เช่น หยิ่น อานันท์ หว่อง, ชมพู่ อารยา, ญาญ่า อุรัสยา ร้อยละ 18.06 เน็ตไอดอล เช่น พิมรี่พาย ร้อยละ 9.13 อันดับ 5 เพื่อน ร้อยละ 9.17 และอันดับ 6 ไม่มีไอดอล (Idol) บุคคลต้นแบบที่ยึดถือและปฏิบัติตาม ร้อยละ 2.59
5.หากท่านมีบุคคลต้นแบบ ท่านอยากเลียนแบบในเรื่องใด (ตอบมากกว่า 1 ข้อ) พบว่า อันดับ 1 แนวคิด ทัศนคติ ร้อยละ 64.38 อันดับ 2 การใช้ชีวิต ร้อยละ 60.73 อันดับ 3 บุคลิกภาพ ท่าทาง ร้อยละ 31.24 อันดับ 4 การแต่งกาย ร้อยละ 27.84 และอันดับ 5 อื่นๆ เช่น ความสามารถ ความขยัน ความอดทน ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ความฉลาด และอุปนิสัย ร้อยละ 2.77
6.หากท่านมีปัญหาท่านเลือกที่จะปรึกษาใครมากที่สุด พบว่า อันดับ 1 พ่อแม่/ผู้ปกครอง ร้อยละ 42.20 อันดับ 2 เพื่อน ร้อยละ 31.03 อันดับ 3 ครู/อาจารย์ ร้อยละ 19.57 อันดับ 4 สื่อโซเชียล ร้อยละ 5.87 อันดับ 5 ศูนย์ช่วยเหลือสังคม 1300 ร้อยละ 1.04 และอันดับ 6 อื่นๆ เช่น พี่น้อง แฟน และพี่ข้างบ้าน ร้อยละ 0.29
7.ท่านอยากพัฒนาทักษะในด้านใดมากที่สุด พบว่า อันดับ 1 ด้านภาษา ร้อยละ 37.12 อันดับ 2 ด้านเทคโนโลยี ร้อยละ 22.78 อันดับ 3 ด้านอาชีพ ร้อยละ 17.04 อันดับ 4 ด้านดนตรี/การแสดง ร้อยละ 12.25 อันดับ 5 ด้านกีฬา ร้อยละ 10.55 และอันดับ 6 อื่นๆ ได้แก่ ด้านวิชาการศึกษา ด้านศิลปะ ด้านวิทย์คณิต ด้านสตรีมเมอร์ ด้านบุคลิกภาพ และการใช้ชีวิตร้อยละ 0.26
8.ท่านอยากทำกิจกรรมใดร่วมกับครอบครัวมากที่สุด พบว่า อันดับ 1 รับประทานอาหาร ร้อยละ 35.22 อันดับ 2 ท่องเที่ยว/ชอปปิ้ง ร้อยละ 30.77 อันดับ 3 ดูหนัง ฟังเพลง ร้อยละ 17.98 อันดับ 4 ออกกำลังกาย/เล่นกีฬา ร้อยละ 9.18 อันดับ 5 ทำกิจกรรมทางศาสนา ร้อยละ 6.79 และอันดับ 6 อื่นๆ ได้แก่ เล่นเกมออนไลน์ ทำสวน นั่งพูดคุย และทำกิจกรรมค่ายอาสา ร้อยละ 0.06
9.ท่านเคยถูกทำร้ายจิตใจด้วยวาจา (Bullying) ทั้งต่อหน้าหรือในสื่อสังคมออนไลน์ หรือไม่ พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ ร้อยละ 62.92 ตอบว่าเคย ส่วนร้อยละ 37.08 ตอบว่าไม่เคย ซึ่งในกลุ่มที่เคยถูก Bully นั้น ระบุวิธีการรับมือไว้ อันดับ 1 นิ่งเฉย ร้อยละ 60.77 รองลงมา ตอบโต้ เช่น ตอบโต้ด้วยวาจา การใช้กำลัง ถ่ายคลิป ร้อยละ 22.99 อันดับ 3 แจ้งครู ผู้ปกครองหรือเพื่อน ร้อยละ 14.39 โดยมีเพียงร้อยละ 1.85 ที่ระบุว่า แจ้งความดำเนินคดีตามกฎหมายแก่ผู้กระทำ
10.ท่านคิดว่าเป้าหมายในชีวิตของท่านคือเรื่องใด พบว่า อันดับ 1 เรียนจบมีงานทำ ร้อยละ 38.29 อันดับ 2 ประสบความสำเร็จและมีความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ร้อยละ 18.74 อันดับ 3 มีครอบครัวที่สมบูรณ์ ร้อยละ 15.78 อันดับ 4 มีธุรกิจส่วนตัว ร้อยละ 14.32 อันดับ 5 สุขภาพร่างกายแข็งแรง ร้อยละ 7.67 และอันดับ 6 เดินทางท่องเที่ยวและศึกษาไปยังสถานที่ต่างๆ ร้อยละ 5.20
11.ท่านมีความกังวลต่อสังคมไทยในเรื่องใดมากที่สุด พบว่า อันดับ 1 ปัญหาทางเศรษฐกิจของประเทศ ร้อยละ 31.02 อันดับ 2 ปัญหาโรคระบาด ร้อยละ 18.92 อันดับ 3 ปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง 16.08 อันดับ 4 ปัญหาคุณภาพการศึกษา ร้อยละ 10.63 อันดับ 5 ปัญหาอาชญากรรม ร้อยละ 8.59 อันดับ 6 ปัญหาความรุนแรงในสังคม 8.47 อันดับ 7 ปัญหาสิ่งแวดล้อม ร้อยละ 6.28 และอันดับ 8 ปัญหาอื่นๆ เช่น ปัญหาคอร์รัปชั่นทางการเมือง ร้อยละ 0.01
12.ท่านอยากให้คนไทยพัฒนาในเรื่องใดมากที่สุด พบว่า อันดับ 1 ความมีระเบียบวินัย/เคารพกฎหมาย ร้อยละ 24.46 อันดับ 2 ความซื่อสัตย์สุจริต ร้อยละ 21.73 อันดับ 3 ความมีจิตสำนึกต่อสาธารณะ/การรับผิดชอบต่อสังคม ร้อยละ 15.77 ร้อยละ 4 ความเสมอภาค/เท่าเทียมทางสังคม เช่น ความเสมอภาคระหว่างเพศ ร้อยละ 12.69 อันดับ 5 ลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม เช่น รายได้ สถานะ ชนชั้น ร้อยละ 12.10 อันดับ 6 การยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่าง ร้อยละ 9.00 และอันดับ 7 กล้าแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ ร้อยละ 4.25
13.ท่านอยากเห็นประเทศไทยเป็นอย่างไรในอีก 10 ปีข้างหน้า พบว่า อันดับ 1 เศรษฐกิจดีขึ้น ร้อยละ 26.82 อันดับ 2 ไม่มีการทุจริตคอร์รัปชั่น ร้อยละ 19.11 อันดับ 3 ประเทศเจริญก้าวหน้า ร้อยละ 15.26 อันดับ 4 ระบบการศึกษาที่ตอบโจทย์ความต้องการของชีวิตแต่ละคน ร้อยละ 10.22 อันดับ 5 มีความเท่าเทียมกันทุกด้าน ร้อยละ 7.59 อันดับ 6 มีความสามัคคีปรองดอง ร้อยละ 5.74 อันดับ 7 ครอบครัวไทยไร้ความรุนแรง ร้อยละ 4.73 อันดับ 8 มีพื้นที่สาธารณะสำหรับแสดงความคิดเห็นอย่างเป็นอิสระ ร้อยละ 3.59 อันดับ 9 สิ่งแวดล้อมดีขึ้น เช่น อากาศ น้ำ ร้อยละ 3.00 อันดับ 10 มีระบบการขนส่งและการเดินทางที่ดีขึ้น ร้อยละ 1.61 อันดับ 11 เมืองไทยไร้ฝุ่น ร้อยละ 1.58 และอันดับ 12 มีพลังงานทางเลือกเพิ่มขึ้น ร้อยละ 0.75
14.ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมในการพัฒนาเด็กและเยาวชนไทยในอนาคต พบว่า อันดับ 1 ควรพัฒนาระบบการศึกษาให้มีความเท่าเทียมและทันสมัยมากยิ่งขึ้น ร้อยละ 35.70 อันดับ 2 ควรส่งเสริมเรื่องสิทธิ หน้าที่ และเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 23.33 อันดับ 3 ควรส่งเสริมเรื่องความสามัคคีให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 7.50 อันดับ 4 ควรปลูกฝังเรื่องความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบและการรักษาประโยชน์ส่วนรวมให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 6.39
อันดับ 5 ควรส่งเสริมทักษะการใช้ชีวิตในสังคมและทักษะการประกอบอาชีพที่จำเป็นให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 6.39 อันดับ 7 ควรส่งเสริมเรื่องความเท่าเทียมกันในสังคม ร้อยละ 5.69 อันดับ 8 ควรปลูกฝังจิตสำนึกการไม่ยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 4.86 อันดับ 9 ควรส่งเสริมเรื่องความมีระเบียบวินัยและการเคารพกฎหมายให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 2.92
อันดับ 10 ควรส่งเสริมการทำกิจกรรมเพื่อสังคมของเด็กและเยาวชน ร้อยละ 2.50 อันดับ 11 ควรปลูกฝังค่านิยมการไม่ดูหมิ่นหรือรังแกผู้อื่น (Bullying) ให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 2.22 อันดับ 12 ควรปลูกฝังค่านิยมเรื่องการไม่ทุจริต (Corruption) ให้แก่เด็กและเยาวชน ร้อยละ 1.25 และอันดับ 13 ควรส่งเสริมเรื่องการยุติการใช้ความรุนแรงในครอบครัวและสังคม ร้อยละ 1.25
